?>

Bilim insanı Türk mutfağının karbon ayak izini hesapladı

İzmir Ekonomi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Fehmi Görkem Üçtuğ, Türk mutfağı kaynaklı besin tüketiminin küresel iklim değişikliğine etkisini araştırdı.

Teknoloji - 4 yıl önce

Izmir

Türk mutfağının çevreci yönü, İzmir Ekonomi Üniversitesinde (İEÜ) yürütülen karbon ayak izi çalışmasıyla ortaya konuldu.

İEÜ Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Fehmi Görkem Üçtuğ ile üniversitenin son sınıf öğrencileri Cansu Öngelen, Beliz Hünkar ve Dorukan Günaydın, Türk mutfağı kaynaklı besin tüketiminin karbon ayak izini hesaplamak için yaklaşık 1 yıl önce çalışma başlattı.

Bu çerçevede ilk önce Türk mutfağında en çok tüketilen gıdalar tespit edildi. Daha sonra ise bu gıdalardan oluşan birer haftalık normal, vejetaryen ve vegan menüleri hazırlandı.

Daha sonra yemeklerin pişmesi için enerji ihtiyacı ve tüketiciye ulaşıncaya dek gerekli ambalaj malzemesinden soğuk zincire kadar menülerdeki gıdaların küresel iklim değişliğine etkisi belirlendi.

Ardından oluşturulan yaşam döngüsü modeli, bilgisayar programı kullanılarak sonuca aktarıldı.

Türk mutfağına ilişkin elde edilen karbon salım oranları, çeşitli dünya mutfakları için yapılan çalışmalarla karşılaştırıldı.

Elde edilen verilere göre, Türk mutfağının, dünyaya yayılmış İtalyan mutfağına göre, en az yüzde 25 daha düşük çevresel etkiye sahip olduğunu belirlendi.

Ayrıca Çekya, Kanada, Danimarka ve İspanya mutfaklarına kıyasladığında da ise onlara yakın çevresel etkiye sahip olduğu ortaya çıktı.

Doç. Dr. Fehmi Görkem Üçtuğ, Türk mutfağının besin çeşitliliği açısından dünyanın en zengin mutfaklarından olduğunu belirtti.

İklim değişikliğine neden unsurların başında karbondioksit salınımlarının geldiğini vurgulayan Üçtuğ, "Dünyadaki karbondioksit salınımlarının üçte biri besin kaynaklı.

Bu gıdaların üretimi, nakliyesi, tüketimi ve bertarafı esnasında oluşan karbondioksit salınımını temsil ediyor.

Biz, Türkiye'de bugüne kadar yapılmamış bir çalışmaya imza attık. Türk mutfağının karbon ayak izini hesapladık.

Global iklim değişikliğine Türk mutfağının etkisini tespit ettik." diye konuştu.

"Türk mutfağında normal beslenmenin kişi başına karbon ayak izi 35 kilogram"

Türk mutfağı denilince akıllara ilk olarak hamur işi ve kebap geldiğini, sebze yemeklerin de ayrı bir öneme sahip olduğunu anlatan Üçtuğ, şunları kaydetti:

"Türk mutfağının çeşitli beslenme rejimlerine göre çevresel etkisinin, yurt dışındaki mutfaklara göre nasıl olduğuna ilişkin inceleme yapmaya karar verdik. Biz, Türk mutfağının karbon ayak izini hesaplayarak bunu dünya mutfaklarıyla kıyasladık.

Sağlıklı bir bireyin günde alması gereken kalori miktarını baz aldık. Türk mutfağında normal beslenmenin kişi başına karbon ayak izi 35 kilogram karbondioksit eşdeğeri iken vejetaryen beslenmenin karbon ayak izi 28, vegan beslenmenin değeri ise 19 olarak ölçüldü. "

Üçtuğ, normal beslenmedeki kişi başı karbon ayak izinin İtalya'da 46 iken Danimarka ve Çek Cumhuriyeti'nde 34, Fransa'da 35 olarak belirlendiğini aktardı.

"Bu inceleme sonucunda mutfağımızın, tüm ülkelere yayılmış olan İtalyan mutfağına göre, en az yüzde 25 daha düşük çevresel etkiye sahip olduğunu belirledik. Çekya, Kanada, Danimarka ve İspanya mutfaklarına kıyasladığımız zaman, yakın çevresel etkiye sahip olduğu ortaya çıktı." ifadelerini kullanan Doç. Dr. Üçtuğ, Türk mutfağına ilişkin çalışma sonuçlarının, "Sustainable Production and Consumption" isimli bilimsel dergide yayımlanacağını sözlerine ekledi.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

Sinüzit, tedaviye uyulmadığında yaşam kalitesini zorlaştırıyor

2021-02-02 17:25 - Genel

Türk Kızılay, Somali'de her gün 3 bin kişiye yemek dağıtıyor

2021-02-02 19:58 - Gündem

Bilim insanı Türk mutfağının karbon ayak izini hesapladı

2021-02-04 17:56 - Teknoloji

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın: Yunanistan'la istikşafi görüşmeler önemli bir adımdır

2021-01-31 01:51 - Siyaset

'Bağdat'tan Kalan Miras' İslamofobik propagandaların tarihsizliğine ışık tutuyor

2021-02-04 13:36 - Kültür Sanat

Türkiye'de yatırım yapan yabancıların yüzde 93'ü gayrimenkulü elinde tutuyor

2021-02-04 16:41 - Ekonomi

İHA fabrikasından güvenlik güçlerine ilk ürün

2021-02-03 18:36 - Teknoloji

Mutasyonlu Kovid-19 virüsünden korunmada doğru maske kullanımı ve mesafenin önemi arttı

2021-02-02 14:51 - Sağlık

Gastronomi şehri Afyonkarahisar'ın eşsiz lezzeti: Çullama köfte

2021-01-31 15:31 - Kültür Sanat

Çin ve Hindistan arasındaki yarım asırdan uzun süreye dayanan gerilim dinmek bilmiyor

2021-01-30 17:36 - Dünya

İlgili Haberler

Çinli yapay zeka uygulaması DeepSeek, kişisel veri güvenliği talepleriyle karşı karşıya kaldı

19:12 - Teknoloji

Duyduğuna odaklanmak kulak kaslarını hareketlendiriyor

15:37 - Teknoloji

Milli teknolojiler 15 ülkede haberleşmeye katkı sağlıyor

14:57 - Teknoloji

Topraktaki mikroplastikleri biyolojik olarak parçalayabilen mantar türleri tespit edildi

14:52 - Teknoloji

ABD ile Çin'in yapay zeka çekişmesine başka ülkelerin de katılması bekleniyor

14:48 - Teknoloji

Günün Manşetleri

Hamas, esir takasının 4. turunda İsrail'in serbest bırakacağı 183 Filistinlinin listesini payla

00:23 - Dünya

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NBA All-Star'a seçilen Alperen Şengün'ü tebrik etti

00:17 - Gündem

İsrail, Batı Şeria'nın Tulkerim Mülteci Kampı'nda çok sayıda evi havaya uçurdu

00:12 - Dünya

Tarım ve Orman Bakanlığı: Su Verimliliği Seferberliği 2 yaşında

00:07 - Ekonomi

WhatsApp: İsrail merkezli casus yazılımla 90 kişi hedef alındı

23:57 - Dünya