KOCAELİ - TAHİR TURAN EROĞLU
Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Teknoparkı'nda geliştirilen "mikrohes" projesiyle genellikle düşük seviyedeki suyu yükseğe taşımak amacıyla kullanılan "Arşimet Burgusu" sayesinde HES'e alternatif düşük debilerde bile yüksek verimlilikle çalışan ve Endüstri 4,0'a uyumlu santral yapıldı.
Prototip çalışmasının ardından ilk olarak Sapanca Belediyesi'nin Kurtköy Deresi vadi rekreasyon alanında kurulan sistemle alanın aydınlatması, lokanta ve camisinin elektrik ihtiyacı karşılanacak.
Firma ortaklarından mühendis Emin Akçamur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2010 yılında Kütahya'da HES yapımıyla faaliyete başladıklarını belirterek, HES'lerin çevreyle olan ilişkisi dolayısıyla yaşanan tartışmaların, kendilerini alternatif çözümler üretmeye zorladığını aktardı.
HES'e de çevreye de ihtiyaç olduğu düşüncesiyle yeni sistemler geliştirmeye çalıştıklarını ifade eden Akçamur, 4 yıldır KOÜ Teknoparkı'nda yürüttükleri çalışmalarla doğa dostu bir sistem geliştirmeyi hedeflediklerini kaydetti.
"Arşimet burgusu olarak kullanılan bir sistemi tam tersi olarak çalıştırarak, hidroelektrik santraline çevirmiş durumdayız. Sistemde gelen su, kanatlar arasında bir ağırlık oluşturarak burgu milini, dolayısıyla jeneratörün dönmesini sağlar. Teknopark'ta yaptığımız prototipte mekanik olarak yüzde 86 verime ulaştık. Daha sonra projeyi Sapanca Belediyesi ile geliştirerek total verim ve elektromekanik verim çalışmalarını da gerçekleştirdik. Sistem, Kurtköy Deresi vadi rekreasyon çalışması elektrik ihtiyacını karşılaması için kuruldu."
Endüstri 4,0'a uyumluAvrupa'da bu sistemi kullanan üniversiteler, Ar-Ge merkezleri, HES'lerin mevcut olduğunu dile getiren Akçamur, geliştirdikleri sistemin emsallerinden daha verimli, endüstri 4,0 uygulamasına uyumuyla da dünyada bir ilk olduğunu dile getirdi.
Akçamur, geliştirdikleri sistem hakkında şunları söyledi:
"Kurtköy vadi rekreasyon alanındaki enerji ihtiyacını algılayan sistem otomatik olarak kendisini açıp ihtiyacı kadar enerji üretimi sağlıyor. Elektromekanik kısmı küçük kompakt tasarımı sayesinde bir pano içine yerleştirildi. Akıllı smart telefonlardan, tablet ve bilgisayarlardan rahatlıkla kontrol edebiliyoruz. Sistem enerji ihtiyacını algılamasından itibaren kendisini çalıştırıyor ve ihtiyaç kadar üretim yapıyor. İnsansız çalışabilen, bakım masrafları bakımından da ekonomik bir sistem.
Bu sistem çevre ve balık dostudur. Balıklar içinde çok rahat hareket edebilir. Daha az hafriyat, daha az betonarme yapı olduğu için doğa dostu bir teknolojidir. Ekolojik dengeyi bozmaz, bölgedeki ağaç ve bitki örtüsüne zarar vermez. Suyun da oksijen miktarını artırır, suyu temizler. Belediyenin yaptığı ölçümlerde çıkış suyunun 15 derece daha temiz olduğu belirlendi. İçme suyu temininde kullanılan Sapanca Gölü'ne dökülen bu dere daha temiz akmaktadır."