Almanya 'Jamaika koalisyonu' için görüşmelere hazırlanıyor

BERLİN - Erbil Başay

Almanya, geçen hafta yapılan genel seçimin ardından "Jamaika koalisyonu" olarak adlandırılan koalisyon hükümetinin oluşturulması için görüşmelere hazırlanıyor. 

Seçimden yüzde 33 oy oranıyla birinci çıkan Hristiyan Demokratik Birlik (CDU/CSU) yeniden hükümeti kurma görevini üstlenirken, 2013'ten bu yana koalisyon ortağı olan Sosyal Demokrat Parti (SPD), tarihinin en düşük oy oranı olan 20,5 ile seçmenin kendisine muhalefet görevini verdiğini savunarak hükümette yer almayacağını açıkladı.

Meclisteki partiler, seçimde yüzde 12,6 oranında oy alan aşırı sağcı Demokrasi için Alternatif (AfD) ile koalisyon kurmak istemediğini bildirirken, CDU/CSU da yüzde 9,2 oranında oy alan Sol Parti ile hükümette yer almayı reddediyor.

Meclisteki milletvekili aritmetiğine göre ise CDU/CSU'nun içinde olmadığı bir hükümet kurulamıyor. 

Bu durumda, hükümeti kurmak için tek seçenek CDU/CSU'nun, seçimlerden yüzde 10,7 ile 4. çıkan Hür Demokrat Parti (FDP) ve yüzde 8,9 oy oranıyla 6. sıradaki Yeşiller ile ortaklık yapması kalıyor.

"Jamaika" koalisyon seçeneği, ismini Hristiyan Sosyal Birlik Partinin (CSU) siyah, liberal Hür Demokratların (FDP) sarı, Yeşillerin de yeşil parti renklerinin Jamaika bayrağını çağrıştırmasından alıyor.  

Almanya'da şimdiye kadar federal düzeyde denenmeyen Jamaika koalisyonu yerelde 2 eyalette tecrübe edildi.

İlk kez 2009'da Saarland'da kurulan "Almanya tarihinde yeni bir dönem" ve "Tarihi proje" olarak nitelenen yerel Jamaika koalisyonu, FDP'deki iç çekişmeler ve partilerin çıkar çatışmaları nedeniyle 2012'de başarısızlıkla sonuçlandı.

İkinci kez 28 Haziran'da Schleswig-Holstein eyaletinde kurulan siyah-sarı-yeşil koalisyonunun da sürdürülebilir olup olmayacağını zaman gösterecek.

Federal düzeyde muhtemel Jamaika koalisyonunun kurulması için partiler arasındaki pek çok çetin konunun aşılması gerekiyor. Bu nedenle Başbakan Angela Merkel'in "sağ kolu" olarak nitelenen Başbakanlık Daire Başkanı Peter Altmaier, koalisyonun kurulmasının 2018'e sarkabileceğini belirtmişti.

CDU/CSU ile SPD arasında 2013'te koalisyon hükümetinin kurulması yaklaşık 3 ay sürmüştü. 

FDP ve Yeşiller ön görüşmelerin başlaması konusunda acele edilmesini isrterken CDU lideri Merkel, önce konuyu kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik Parti (CSU) ile müzakere etmek istiyor. 

Yeşiller, Berlin'de düzenlenen delegeler toplantısında, CDU/CSU'dan istikşafi görüşmeler için gelecek davetin kabul edilmesi yönünde karar aldı. 

Jamaika koalisyonun kurulması için partilerin uzlaşmaya gideceği konuların başında ülkeye alınacak sığınmacı sayısında üst sınırın belirlenmesi bulunuyor.

FDP ve CDU'nun ekonomi kanadı Yenilenebilir Enerji Yasası'nın yürürlükten kalkmasını isterken, Yeşiller 2030'a kadar, ülkenin enerjisinin tümüyle yenilenebilir enerjiden sağlanması için hazırlıkların tamamalanmasını talep ediyor. 

FDP, Avrupa'da tasarruf politikasının sürdürmek ve Yunanistan gibi rekabet edebilir olmayan ülkelerin gelecekte "Avro Bölgesi"nden atılmasını savunuyor. 

Yeşiller ise Yunanistan'ın kesinlikle kalmasını istediği Avro Bölgesi'nin daha demokratik yapıya kavuşturulmasını talep ediyor.

Her 3 parti, artan terör tehdidi nedeniyle polis sayısının artırılması konusunda hemfikirken, CDU/CSU güvenlik kamerasıyla izlenen yerlerin artmasını, askerlerin de ülke içince görev yapmasını ve kişilerle ilgili daha fazla istihbari faaliyet yürütülmesini savunuyor. 

Vergi konularında partilerde görüş ayrılıkları bulunuyor. Yeşiller 100 bin avrodan fazla geliri olanların en yüksek vergi diliminden vergi ödemesi yönünde görüş bildirirken, FDP hem vergi oranlarının düşürülmesi, hem de üst vergi dilimi sınırının aşağıya çekilmesini istiyor.

CDU ve Yeşiller mali işlem vergisinden yana olurken, FDP buna karşı çıkıyor. 

Almanya'da eğitim konularıyla eyaletler ilgileniyor. Yeşiller ve FDP bu konuda federal hükümetin söz sahibi olmasını istiyor.

CDU ve özellikle CSU, eğitimin, eyaletlerin konusu olduğunu savunarak değişikliğe gidilmesini istemiyor. 

Partilerin görüş ayrılıkları yaşadığı konularda anlaşması durumunda Almanya'da federal düzeyde ilk Jamaika koalisyonu kurulacak. 

Eğer anlaşma sağlanamazsa, şimdiye kadar hükümete katılmayı reddeden SPD'nin ikna edilmesi denenecek. 

Koalisyon kurulmaması ise durumunda Almanya'daki siyasetçiler erken seçimi düşünmek zorunda kalacak.