SARAYBOSNA
Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı "Bilge Kral" Aliya İzetbegovic'in hayatını anlatacak "Aliya" isimli mini dizi, Türk izleyiciyle buluşmaya hazırlanıyor.
Lider kimliğinin yanında sözleri, örnek Müslüman yaşantısı ve bilge yanıyla milyonların örnek aldığı merhum İzetbegovic'in hayatı 6 bölümlük mini diziye dönüştürülüyor.
Yazar Ahmet Tezcan'ın senaristliğini üstlendiği, ödüllü Boşnak yönetmen Ahmed İmamovic'in ise yönetmen koltuğuna oturduğu dizide, Türk ve Boşnak oyuncular rol alacak.
Uzun süredir hazırlıkları devam eden dizinin, bu yıl içinde yapılması düşünülen galasının ardından 90'ar dakikalık bölümler halinde TRT'de yayınlanması planlanıyor.
Senaryo hazırlıkları için 6 aydır Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna bulunan Tezcan, projenin Sancak Medya'nın sahibi Muhammed Hakan Sancaktutan'ın fikriyle ortaya çıktığını belirtti.
Tezcan, bugüne kadar merhum İzetbegovic ile ilgili belgeseller yapıldığını ancak bu şekilde bir dramanın ilk kez çekildiğini söyledi.
Boşnak ruhunu öğrenmek, halkla temas etmek, Boşnakların davranış kalıplarını ve kendi kültürel yaşam tarzlarını görmek için senaryo çalışmalarını Bosna Hersek'te yürüttüğünü kaydeden Tezcan, "O atmosferi solumadan bir şey yazmak gerçekten zor olacaktı. Sadece kitabi bilgiyle kalacaktınız. Şimdi insanlara dokunarak, hissederek onları anlamaya çalışarak senaryoyu burada yazdım." ifadelerini kullandı.
İzetbegovic'in liderliğinin yanında mütefekkir tarafı da olduğuna dikkati çeken Tezcan, onu bu süreçte gerçek manada hissedebilmek için çaba sarfettiğini aktardı.
"Gençliğinden itibaren örnek Müslümandı"
Tezcan, dizideki anlatımda geleneksel hikaye tarzını seçtiklerini belirterek, hikayenin, İzetbegovic'in gençliğinde Halida hanım ile birbirlerine aşık oldukları andan vefatına kadar süreyi, yani 1944-2003 yıllarını kapsadığını söyledi.
Drama yaparken gerçekten uzaklaşılırsa hayatı yazılan kişinin, ailesinin ve sevenlerinin hatırasına hürmetsizlik etmek gibi bir tehlikenin ortaya çıktığını kaydeden Tezcan, bu tehlikeye düşmemek için İzetbegovic'in eşiyle günlük konuşmalarını kendisine ait sözlerden bulup seçmeye çalıştığını, kimi zaman bir cümlenin gerçekliğini tespit için yüzlerce sayfa okuduğunu ifade etti.
Tezcan, İzetbegovic'in modern zamanda örnek bir Müslüman olduğuna vurgu yaparak, onun kendisini öncelikle "Müslüman", sonra ise "Avrupalı" ardından "Slav" olarak tanımladığını anımsattı.
İzetbegovic'in babaannesinin Üsküdarlı bir Türk olduğunu da hatırlatan Tezcan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Aliya bütün hayatıyla gençliğinden itibaren örnek bir Müslümandı. İslamı sadece anne babasından, ailesinden ya da çevresinden değil, tahkik ederek, araştırarak, kafa sancısı, ruh sancısı, fikir sancısı çekerek araştırarak benimsemiş ve yeniden ona iman etmiş bir insandı."
"Gelecek nesiller için çok büyük değeri olacak"
Dizinin yönetmeni Ahmed İmamovic de bunun büyük bir proje olduğunu vurgulayarak, böyle bir projenin parçası olmanın "inanılmaz tecrübe" yaşattığını söyledi.
Çekimlere ağustosta başlayacaklarını açıklayan İmamovic, set ekibinin şu an Bosna Hersek'te bulunduğunu ve son hazırlıkları yaptığını aktardı.
İmamovic, oyuncu kadrosunun da seçildiğini belirterek, başrolleri Türkiye'den sanatçıların üstleneceğini ancak dizide Boşnak oyuncuların da rol alacağını kaydetti.
Tüm çekimlerin Bosna Hersek'te gerçekleşeceğini dile getiren İmamovic, Saraybosna'nın ana merkez olacağını ancak Pocitelj, Mostar, Blagaj, Tarcin ve Konjic'te de çekimlerin yapılacağını anlattı.
İmamovic, projeyi birçok açıdan önemli bulduğuna işaret ederek, "Televizyonda bir sezon gösterilecek bir mini dizi çekmiyoruz belki ama bu yaptığımız serinin özellikle 20, 30 veya 40 yıl sonra gelecek nesiller için çok büyük bir değeri olacak." dedi.
Sıradan bir Türk vatandaşının da İzetbegovic hakkında bilgi sahibi olduğunu hissettiğini belirten İmamovic, "Çünkü Aliya İzetbegovic, Bosna Hersek tarihinin bir dönemine iz bıraktı ve bu izi sadece ülke siyasetinde değil, uluslararası siyasette de gösterdi." diye konuştu.
"Bilge Kral"
Bosna Hersek'in kuzeybatısındaki Bosanski Samac'ta 8 Ağustos 1925'te dünyaya gelen Aliya İzetbegovic, İkinci Dünya Savaşı boyunca faşist, daha sonra da komünist ideoloji ve uygulamalara karşı çıkarak Mladi Müslümani (Genç Müslümanlar) isimli, kolej ve üniversite öğrencilerinden oluşan, Bosnalı Müslümanları İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan soykırımdan kurtarma amacını taşıyan teşkilatın içerisinde yer aldı.
Halkı için verdiği mücadele sırasında tutuklanan ve hapis hayatını zor koşullarda sürdüren İzetbegovic, 1988 yılının sonunda Yugoslavya hükümetinin "sözlü muhalefet sebebiyle cezalandırılanlara tanınan aftan" yararlanarak serbest kaldı.
Siyasi hayatta bugün de yer alan Demokratik Eylem Partisi'ni (SDA) 27 Mart 1990'da kuran İzetbegovic, Bosna Hersek'te 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta Boşnak halkına önderlik etti.
Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı olan İzetbegovic, 2000 yılında sağlık sorunları nedeniyle görevini bıraktı. İzetbegovic, 19 Ekim 2003'te hayata gözlerini kapadı.