Akihito ile 30 yıl, doğal afetler, 17 başbakan ve yaşlanan Japonya

Dünyanın en eski hanedanlarından kabul edilen Japonya imparatorluk ailesinin 125. üyesi Akihito'nun tahtını bırakması, ülkenin Heisei dönemini gündeme getirdi.

Önceki imparator Hirohito ve İmparatoriçe Nagako'nun beş oğlunun en büyüğü olan Akihito, Aralık 1933'te Tokyo'daki sarayda doğdu.

Saray terbiyesiyle yetişen Akihito, ailenin çoğu üyesinin eğitim gördüğü Gakushuuin okuluna gitti.

Akihito, ABD'nin 1945'te Tokyo'yu bombalaması ve işgalinde, şehirden uzaklaştırıldı.

İngilizce eğitim gören Akihito, babası gibi deniz biyolojisi bölümünü tamamlayarak deniz biyoloğu unvanı aldı.

Geçmiş hanedan üyelerinin aksine sivil evlilik yapan Akihito, eşi Miçiko Şoda ile Nisan 1959'da dünyaevine girdi.

Hanedan çiftinin ilk çocuğu ve veliaht Naruhito, Şubat 1960'da doğdu.

Akihito, İkinci Dünya Savaşı'na denk gelen 1926-1989 yılları arasındaki "Shouwa" (parlayan ahenk) döneminde hüküm süren Hirohito'nun Ocak 1989'da ölümüyle tahta geçti.

55 yaşında imparator olan Akihito, "Heisei" (barışa erişmek) olarak adlandırılan döneminde Japonya'yı savaşlardan uzak tutarak barışın yerleşmesine katkı sundu.

Akihito, 1945'te 200 binden fazla kişinin ölümüne sebep olan savaş nedeniyle Okinawa Adası'nı 11 kez ziyaret etti. Bu ziyaretlerde, Pasifik adalarında meydana gelen çatışmalarda savaşın tüm taraflarının kayıpları için yas tuttu.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında yapılan Japonya Anayasası'na göre imparator ve imparatorluk tahtının soyut vasfı değiştirilmedi.

Anayasa'daki "İmparator devlet sembolünü ve halkın birliğini temsil eder" maddesi, imparatorların siyasetten uzak tutulmasını ve sadece merasim görevlerini yerine getirmesini öngörüyor.

Akihito, siyasetten uzak sade bir imparator olarak Japon siyasi tarihine geçti.

İmparator Akihito dönemi, aynı zamanda Japonya'da afetlerin meydana geldiği dönem olarak hatırlanıyor.

Ocak 1995'te Kobe şehrini enkaza çeviren Büyük Hanşin Depremi 6 bini aşkın kişinin ölümüne sebep oldu.

Ülkenin kuzeydoğusunda Mart 2011'de meydana gelen 9 büyüklüğündeki deprem ve tetiklediği tsunaminin Fukuşima nükleer santrali faciasına dönüşmesi 15 bini aşkın kişinin hayatına mal oldu.

Öte yandan terör saldırılarıyla adı pek anılmayan ülkede Aum Şinrikyo örgütü, Mart 1995'te, Tokyo metrosuna sarin gazı saldırısı düzenledi. Saldırıda 13 kişi öldü, 6 binden fazla kişi yaralandı.

Heisei döneminin ülkeye en büyük miraslarından biri de ülke nüfusunun yaşlanması olarak göze çarpıyor.

2008'de 128 milyonla zirve yapan ülke nüfusu, 2011'den beri azalma gösteriyor. 2015'te 75 yaş ve üzeri kişi sayısı, 14 yaş ve altı kişi sayısını ilk kez geçti.

İstatistikler, erkek ve kadınların evlilik eğilimlerinin de azaldığını, özellikle 25-29 yaş arası kadınların evlenmek istemediğini gösteriyor.

6 yaş altı çocuğu olan annelerin 1996-2016 yılları arasında ev işlerine haftalık ayırdığı sürenin de yaklaşık bir saat daha azalarak haftalık 4 saate düştüğü belirtiliyor. Erkeklerin ev işlerine ayırdığı süre ise haftalık 18 dakikadan 49 dakikaya yükseldi.

Akihito döneminde 17 başbakan görev yaptı.

Bu dönemde başbakanlık koltuğuna oturan siyasilerin partileri arasındaki çeşitlilik göze çarpıyor. Bu partiler arasında şunlar yer alıyor:

"Japonya Demokratik Partisi (Minshutou), Japonya Yeni Partisi (Nihon Shintou), Japonya Yenilenme Partisi (Shinseitou), Sosyal Demokratik Parti (Shakai Minshutou) ve Liberal Demokrat Parti (Jimintou)"

Mevcut Başbakan Şinzo Abe'nin liderliğini yürüttüğü Liberal Demokrat Parti (Jimintou) ülkede liberal demokrasi politikalarını savunuyor.

Akihito, 2016 yılında ilerleyen yaşını ve bozulan sağlığını gerekçe göstererek tahttan çekilmek istediğini söyledi.

Hükümet, Japonya yasalarında yaşayan bir imparatorun görevden feragat etmesine yönelik bir hüküm bulunmadığı için, gerekli düzenlemeleri yaptı.

Tek defalık bir feragat yasası çıkarılması ile imparator Akihito'nun görevi bırakabilmesinin önü açıldı.

En son 1817'de İmparator Koukaku, kendi isteğiyle "krizantem taht"ından feragat etmişti.

Kendisine verilecek "Onursal İmparator" unvanı ile Akihito'nun, uzun süredir yoğunlaşmayı planladığı kaya balığı çalışmalarını sürdürmesi ve kamuoyundan uzak bir yaşamı tercih etmesi bekleniyor.

85 yaşındaki Akihito'nun görevi, selefi oğlu Naruhito'ya devretmesini kapsayan "Altın Hafta" tatili 6 Mayıs'a kadar sürecek.

Naruhito'nun resmi tahta çıkma merasimi ise yabancı devlet erkanın katılımıyla ekim ayında düzenlenecek.

Kaynak: AA