?>

5 soruda küresel piyasalardaki tarife depremi

ABD Başkanı Donald Trump'ın izlediği korumacı ticaret politikasına paralel açıkladığı karşılıklılık esaslı tarifelerin ardından artan risk algısı, küresel pay piyasalarını sarsmaya devam ediyor

Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor - 3 hafta önce

İstanbul

Derlediğimiz bilgiye göre, Trump'ın açıkladığı tarifeler belirsizlik kaynağı olmaya devam ederken, bu yönde atılan ve atılacak karşı misilleme adımları risk algısının yüksek kalmasına neden oluyor.

Haftanın ilk gününde küresel pay piyasalarında derin bir satış baskısı etkili olurken, Asya tarafından başlayan satış baskısı etkisi diğer borsalarda da devam etti.

Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 7,7 düşüşle 31.187 puandan, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 5,6 azalışla 2.328 puandan, Çin'de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 7,3 kayıpla 3.096 puandan, Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzde 13,2 değer kaybıyla 19.828 puandan kapandı.

Asya borsalarına paralel Avrupa borsaları da güne satıcılı başladı. Avrupa'da Stoxx 600'da yer alan şirketlerin yaklaşık yüzde 97'sinin hisse fiyatları geriledi.

Almanya'da DAX 40 endeksindeki kayıp açılışın ardından yüzde 7,1'e ulaşırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 6,3, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 5,1 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 7,4 değer kaybetti.

Söz konusu satışlara sebep olan tarife belirsizliğine ilişkin merak edilen 5 soru ve cevapları şöyle:

1- Donald Trump'ın göreve gelmesiyle ne değişti?

Trump'ın 5 Kasım 2024'teki ABD Başkanlık seçimlerinde seçilmesinin ardından 20 Ocak 2025'te göreve başlamasıyla ABD'nin küresel ticaret stratejisi değişerek daha korumacı bir hal aldı.

Trump'ın adaylık zamanlarında dış ticaret açığını düşürme vaadine paralel olarak yatırımcıların gündemi tarife söylemleriyle meşgul olmaya başladı. 20 Ocak sonrası dönemde ise ardı ardına gelen tarife söylemleri küresel piyasalarda risk algısının fitilini ateşledi. Yatırımcılar için sık sık tekrarlanan tarife söylemleri piyasaların ve varlık fiyatlamalarının ana gündem maddesi oldu.

2- Tarife piyasalar için ne demek?

ABD Başkanı Trump'ın tarife söylemi piyasalar için ürünlerde ek fiyat artışını gündeme getirdi. ABD'ye yurt dışından ithal edilen ürünlerin fiyatlarının artmasıyla talebin azalması ve bu doğrultuda dış ticaret açığının düşürülmesi, aynı zamanda da yerli üretimin özendirilmesi hedefleniyor.

Bu fiyat hareketi ülkelerin ve şirketlerin imalat ve ticaret stratejilerini temelden etkiliyor. Yurt dışında üretim yapan birçok ABD'li şirket tarifeler sonrasında ek gümrük vergisi giderleriyle karşılaşılacak. Bu durum temel manada tüm şirketlerin ve ülkelerin gelecek projeksiyonlarında değişimi tetikliyor. Başta merkez bankaları olmak üzere değişen şartlar küresel ekonomik görünüme yönelik belirsizlikleri artırıyor.

3- Geçen hafta açıklanan karşılıklılık esaslı tarifeler neleri değiştirecek?

Geçen hafta ABD yönetiminin ilan ettiği karşılıklılık esaslı tarifelerle birlikte ABD'nin ticaret partnerlerine olan dış ticaret açığının önemli ölçüde azaltılması hedefleniyor. ABD'nin dış ticaret açığı, ocak ayında 130,7 milyar dolarla rekor seviyeye yükselmişti.

Son açıklanan verilere göre ABD'nin şubat ayında Avrupa Birliği'ne (AB) karşı verdiği mal ticareti açığı 30,9 milyar dolar olurken, Çin'e 26,6 milyar dolar mal ticareti açığı verildi.

Geçen hafta Trump'ın imzaladığı kararname kapsamında, ABD'nin birçok ticaret partnerinden ithal edilen mallara yüzde 10 ile yüzde 50 arasında değişen oranlarda tarife uygulanmaya başlandı.

Buna göre, Avrupa Birliği'ne (AB) yüzde 20, Çin'e yüzde 34, Vietnam'a yüzde 46, Tayvan'a yüzde 32, Japonya'ya yüzde 24, Hindistan'a yüzde 26, Güney Kore'ye yüzde 25, Tayland'a yüzde 36, İsviçre'ye yüzde 31, Endonezya'ya yüzde 32, Malezya'ya yüzde 24, Kamboçya'ya yüzde 49, Güney Afrika'ya yüzde 30, Bangladeş'e yüzde 37 ve İsrail'e yüzde 17 tarife getirildi.

4- Küresel piyasalarda risk algısı neden yükseliyor?

ABD'nin üst üste gelen tarife açıklamaları küresel ekonomi üzerindeki tahminleri zorlaştırırken, ülkelerden gelen ve beklenen misilleme açıklamaları ticaret savaşlarının şiddetlenebileceğine yönelik öngörüleri güçlendiriyor. Ucuz iş gücü, lojistik ve gelişmiş imalat altyapısı gibi farklı avantajları olan Çin, Vietnam ve Tayvan gibi merkezlerin tarifelerden ciddi şekilde etkilenmesi, başta ilgili ülkelerin endeksleri olmak üzere tüm pay piyasalarında risk algısının yüksek seviyelerde kalmasını sağlıyor.

5- Tarifeler ve satış baskısı sonrası ne oldu?

2 Nisan 2025 Çarşamba günü ABD piyasaları kapandıktan sonra Trump'ın karşılıklılık esaslı tarifelerini açıklanmasının ardından perşembe günü Asya borsalarından başlayan satış dalgası derinleşerek devam etti. Piyasaların yeni haftaya başlamasıyla birlikte söz konusu satıcılı seyir derinleşerek tüm büyük endekslere yayıldı.

Ülkelerin 5 yıllık kredi risk primleri (CDS) bu süreçte yükselirken, yatırımcıların güvenli liman varlıklara yönelmesiyle küresel tahvil talebi artış kaydetti. Dünya genelinde tahvil faizleri ciddi şekilde azaldı. Benzer piyasa hareketleri Ağustos 2024'te küresel resesyon endişeleriyle oluşan satış baskısında da izlenmişti.

Avrupa borsalarında sert satış dalgası etkili oluyor

Trump'ın aldığı kararlar birçok tartışmayı beraberinde getirdi

İş dünyası Trump'ın gümrük tarifeleri sonrası Türkiye için fırsatları değerlendirdi

Bitcoin tarife belirsizliğiyle 75 bin doların altına indi

"Trump'ın gümrük vergisi" Avro Bölgesi'nde yatırımcı güvenini çökertti

Trump'ın başlattığı tarife restleşmeleri dünya borsalarında çöküşe neden oldu

Kaynak: AA

.

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

Elektrik kurulu gücünde rüzgar ve güneşin payı yüzde 30'a yükseldi

2025-04-05 11:58 - Ekonomi

Başakşehir, Trendyol Süper Lig'de yarın Konyaspor'u ağırlayacak

2025-04-04 14:17 - Spor

Trabzonspor, Ziraat Türkiye Kupası'nda yarın Bodrum FK'yi konuk edecek

2025-04-01 11:23 - Spor

Boykot çağrılarına ilişkin resen soruşturma başlatıldı

2025-04-01 21:34 - Gündem

İstanbul polisleri 170 araçlık kortejle kenti dolaştı

2025-04-06 16:37 - Çevre-Hayat

Kadın avukat 25 yıllık deneyimini bağımlılıkla mücadeleye aktarıyor

2025-04-05 14:38 - Çevre-Hayat

TBF Disiplin Kurulundan üç Süper Lig takımına para cezası

2025-04-03 23:56 - Spor

RTÜK Başkanı Şahin'den Ziraat Türkiye Kupası maçının 'reyting'ine ilişkin açıklama

2025-04-03 01:32 - Medya

Sağlık çalışanı karı koca aynı ambulansta hayat kurtarıyor

2025-04-01 14:47 - Çevre-Hayat

Trabzonspor Basketbol Takımı'nda şampiyonluk hesapları

2025-04-04 17:22 - Spor

İlgili Haberler

Irak Türkmen Cephesi Başkanı Ağa'dan 'yeni dönem ve farklı vizyon' vurgusu

20:13 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Türk demokrasi tarihinin kara lekesi '27 Nisan'ın üzerinden 18 yıl geçti

15:24 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Bayraktar: Yeni bir dünyanın kapılarını aralamış olduk

13:22 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

İşgalci İsrail'in Gazze'ye terör saldırısından mucizevi bir şekilde kurtulan Filistinli küçük Ali ve annesi yaşadıklarını anlattı

09:53 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Cammu Keşmir, Hindistan ve Pakistan arasında 60 yıldır gerilimin merkezi oldu

19:02 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Günün Manşetleri

Çalışma hayatının tarafları ve basın mensupları futbol turnuvasında bir araya geldi

01:22 - Gündem

Cumhurbaşkanlığına Cevdet Yılmaz vekalet edecek

00:38 - Gündem

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Rusya'nın 8-11 Mayıs'ta ateşkes ilan etmesini değerlendi

23:33 - Dünya

İsrailli Bakan, Gazze'ye yönelik saldırılarının 12 ay daha süreceğini söyledi

23:27 - Dünya

Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray'dan Trabzonspor 19 Yaş Altı Takımı'na tebrik

23:17 - Spor